გაინტერესებთ თუ რა კავშირშია მუხლის სახსრის ოსტეოართრიტი ჭარბ წონასთან? როგორია დიაგნოსტირება და მკურნალობა? ამ თემაზე დაწვრილებით გვესაუბრება ალექსანდრე ალადაშვილის სახელობის კლინიკის ექიმი ტრავმატოლოგი იოსებ მურმანიშვილი.
– რა არის მუხლის სახსრის ოსტეოართრიტი?
ტკივილის თანდათანობითი მატება, შებოჭილობა და შეშუპება მუხლის სახსარში არის ოსტეოართრიტის ძირითადი დამახასიათებელი ნიშნები. მუხლის სახსრის ართრიტი შეიძლება იყოს სხვადასხვა სახის, თუმცა ოსტეოართრიტი მათ შორის არის
ყველაზე გავრცელებული ფორმა. იგი მოიცავს ორ ძირითად პროცესს:
ამ დეგენერაციულმა პროცესმა შეიძლება საბოლოოდ გამოიწვიოს სახსრის ფუნქციის მოშლა, ტკივილი და მოძრაობის შეზღუდვა სახსარში.
ტკივილი და შებოჭილობის შეგრძნება სახსარში რომელიც დასაწყის ეტაპზე შეიძლება დროდადრო ქრებოდეს გარკვეული პერიოდის შემდეგ ხდება მუდმივი ხასიათის. ასევე ძნელდება ისეთი ყოველდღიური მოქმედებები, როგორიცაა კიბეზე ასვლა, სკამიდან ადგომა და სხვა.
ოსტეოართრიტის განვითარების რამდენიმე ფაქტორი არსებობოს, ესენია: ასაკი (45 წელს ზევით), გადატანილი ტრავმები მუხლის სახსარზე და ჭარბი წონა.
– რა არის ოსტეოართრიტის დამახასიათებელი ნიშნები?
ტკივილი და შებოჭილობა სახსარში არის ოსტეოართრიტის ძირითადი ნიშნები და ისინი როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ იწყება თანდათანობით, რასაც ბევრი ადამიანი დასაწყის ეტაპზე არ აქცევს ყურადღებას, სანამ ეს სიმპტომები არ ხდება გაუსაძლისი და არ ზღუდავს მათ ყოველღიურ ცხოვრებას.
სიმპტომების ადრეულმა დიაგნოზირებამ და შესაბამისმა მკურნალობამ შესაძლოა შეანელოს ოსტეოართრიტის პროგრესირება.
ეს სიმპტომებია:
– რა არის ოსტეოართრიტის განვითარების მიზეზები?
მუხლის ოსტეოართრიტის განვითარების ზუსტი მიზეზები უცნობია, მაგრამ ადამიების უმეტესობას ვისაც ეს დაავადება აწუხებს, ქვემოთმოყვანილი ერთ-ერთი მიზეზი მაინც არის დამახასიათებელი.
ოსტეოართრიტის განვითარების ორი ძირითადი ფაქტორია, ხანდაზმული ასაკი და სიმსუქნე:
მაგალითითად: ჭარბი წონის მქონე სამი ადამიანიდან ორი იმყოფება მუხლის ოსტეოართრიტის განვითარების რისკ ჯგუფში და გარკვეული კილოგრამების კლების შემთხვევაში ამ რისკის არსებობა იკლებს დაახლოებით 50% რაც დამტკიცებულია არაერთი კვლევის შედეგად.
დამატებით, ზემოთ ჩამოთვლილი მიზეზებისა, მუხლის სახსრის ოსტეორთრიტის განვითარების შემდეგი ფაქტორები არსებობს:
ასევე ოსტეოართრიტის მიზეზი შეიძლება გახდეს ნივთიერებათა ცვლის მოშლა, სხვადასხვა თანდაყოლილი თუ შეძენილი დეფექტები და დაავადებები.
- აქვს თუ არა სქესს მნიშვნელობა?
მუხლის ოსტეოართრიტით ქალები მეტად ავადობენ ვიდრე მამაკაცები.
18,7% ქალები
13,5% კაცები
გასათვალიწინებელია რომ არცერთი ზემოთნახსენები ფაქტორი 100% არ წარმოადგენს ოსტეორათრიტის მიზეზს.
– როგორია მუხლის ოსტეოართრიტის დიაგნოზირება?
ცალკე აღებული არც ერთი კვლევის მეთოდი თუ სიმპტომის არსებობა, ოსტეოართრიტის 100% დიაგნოზირებას ვერ ახდენს. ამიტომაც გამოიყენება კომპლექსური მიდგომა ზუსტი კლინიკური დიაგნოზის დასადგენად.
გასათვალისწინებელია, რომ 50 წელს გადაცილებული ადამიანების უმეტესობას, რენტგენოლოგიურად აღენიშნებათ მუხლის სახსრის ოსტეოართრიტის სურათი. იმ დროს როდესაც ამ დაავადების სიმპტომები სუბიექტურად გამოხატული არ არის. აქედან გამომდინარე ცალკე აღებული დიაგნოზური კვლევა (რენტგენოგრაფია ან და მაგნიტორეზონანსული ტომოგრაფია) ან ოსტეოართრიტის სიმპტომები არ არის საკმარისი ამ დაავადების გამოსავლენად.
ქვემოთ არის მოყვანილი იმ პროცესების აღწერილობა, რომელსაც იყენებენ ექიმები, რათა განისაზღვროს გამოწვეულია თუ არა ესა თუ ის სიმპტომი ოსტეოართრიტით.
– როგორია მუხლის ოსტეოართრიტის მკურნალობა?
იმ დროს როცა მუხლის ოსტეოართრიტი არის პროგრესირებადი და შეუქცევადი დეგენერაციული პროცესი, ფუნქციონალური გაუმჯობესება და ტკივილის კონტროლი წარმოადგენს მკურნალობის მთავარ მიზანს. ადრეულმა დიაგნოზირებამ და სწორმა მკურნალობამ შეიძლება გააუმჯობესოს შანსი იმისა რომ მუხლის უმტკივნეულო ფუნქციონირება გაგრძელდეს წლობით ან მთელი ცხოვრებაც კი, ამან კი ადამიანს ააცილოს თავიდან გაუსაძლისი ტკივილის განცდა.
მუხლის ოსტეოართრიტის არაქირურგიული მკურნალობა.
ფიზიოთერაპიის და სამკურნალო ვარჯიშების შედეგად კუნთების გამაგრება და გაჭიმვები წარმოადგენს ოსტეოართრიტის მკურნალობის განუყოფელ ნაწილს. ფიზიოთერაპევტის მიერ სწორედ შეფასებული ბიომექანიკური პრობლემები და შესაბამისად შერჩეული ვარჯიშები არის მნიშვნელოვანი, რაც გახდის სახსარს მეტად მობილურს და შეამცირებს ხრტილის განლევას.
ასევე მნიშვნელოვანია ცხოვრების წესის შეცვლა რაც გულისხმობს პასიური ან სახსრისთვის არასასარგებლო ფიზიკური დატვირთვების (ძუნძულით სირბილი) შეცვლას ველოსიპედით სეირნობით და ცურვით, რომლის დროსაც პირდაპირი დატვირთვები სახსარზე ნაკლებად მოდის ვიდრე მაგალითად ძუნძულით სირბილის დროს. მაგრამ ისიც უნდა აღინიშნოს, რომ პასიური ცხოვრების წესს სჯობია ნებისმიერი ფიზიკური დატვირთვა.
ფიზიკური აქტივობის წინ თბილი კომპრესები გარკვეულ წილად ამცირებს შებოჭილობის შეგრძნებას სახსარში და აადვილებს ვარჯიშის პროცესს. ასევე ვარჯიშის შემდგომ ყინულის კომპრესები 15-20 წუთის განმავლობაში ხსნის შეშუპებას და ტკივილს. თბილი ან ცივი კომპრესები მიმართულია სიმპტომების დროებით გაუმჯობესებისკენ და არ ემსახურება ტკივილის ძირითადი მიზეზის გამოსწორებას.
წონაში კლება არის კიდევ ერთი აუცილებელი პირობა მათთვის ვისაც აწუხებს ჭარბი წონა და ტკივილი სახსრებში. ყოველი ზედმეტი კილოგრამი სამჯერ ზრდის დაწოლას მუხლის სახსარზე, რაც ნიშნავს, ზედემტი 10 კილოგრამი დამატებით ყოველი ნაბიჯის დროს 30 კილოგრამით ზრდის დაწოლას სახსარზე. წონაში კლებამ შეიძლება გამოიწვიოს ტკივილის კლება ან სრულიად გაქრობაც კი და ასევე ოსტეოართრიტის პროგრესირების შენელება.
ორთოპედიული დამხმარე საშუალებები. ფეხსაცმელში ჩასაფენი სპეციალური სუპინატორების გამოყენება, მუხლის ელასტიური სამუხლე (ბრეისი) და სახსრის განტვირთავა ხელჯოხით შეიძლება გახდეს ტკივილის შემსუბუქების მიზეზი.
– როგორია მედიკამენტოზური მკურნალობა და სახსარშიდა ინექციები?
ქვემოთ ჩამოთვლილი მედიკამენტების გამოყენება შეამცირებს ოსტეოართრიტის სიმპტომებს. ამ მედიაკმენტების გამოყენება აუცილებელია შეთანხმდეს ექიმთან და გათვალისწინებული იქნას ისეთი ფაქტორები როგორიცაა: ცხოვრების წესი, ტკივილის ინტენსივობა, სხვა მედიკამენტებთან ურთიერთქმედება და სხვა.
მეტად ეფექტური და მრავალფეროვანია, თუმცა გვერდითი მოვლენების ალბათობაც მაღალია და განსაკუთრებული სიფრთხილით უნდა იქნას გამოყენებული ხანდაზმულ ადამიანებში ვისაც აწუხებს მაღალი არტერიული წნევა და აქვთ გულთან დაკავშირებული პრობლემები.
ეს პრეპარატები მეტწილად წარმოდგენილია კრემების და გელების სახით, რომლებიც თავისი შემადგენლობის მრავალფეროვნებით გამოირჩევა და არის მეტად უვნებელი.
გლუკოზამინის სულფატი და ქონდროიტინის სულფატი ბუნებაში გვხვდება ხრტილის შემადგენლობაში. ეს კვებითი დანამატები დაავადების საწყის ეტაპზე იძლევა დადებით ეფექტს.
სახსარშიდა ინექციები
ოსტეოართრიტის სამკურნალოდ ძირითადათ გამოიყენება ორი სახის სახსარშიდა ინექცია: სტეროიდები და ჰიალურონის მჟავა.
– როგორია ქირურგიული მკურნალობა?
თუ მკურნალობის არაქირურგიულმა მეთოდებმა გარკვეული მიზეზების გამო არ გამოიღო სასურველი შედეგი, მაშინ რჩება მკურნალობის გაგრძელების ქირურგიული გზები.
და მაინც ჯანმრთელი ცხოვრების წესი, ადრეულ ეტაპზე გამოვლენილი ოსტეოართრიტი და მისი დროული მკურნალობა რჩება ამ დაავადების საუკეთესო გამოსავალი.
ასევე ალადაშვილის კლინიკა გთავაზობთ სპეციალურ აქციას: ტრავმატოლოგიური აქცია 30 ლარად!
თქვენთვის საინტერესო საკითხის შესახებ ინფორმაციის მისაღებად შეგიძლიათ დაუკავშირდეთ კლინიკის ცხელ ხაზს ნომერზე: ( 032 ) 2 95 80 14, 595 41 70 55. ყოველ სამუშაო დღეს (შაბათ–კვირის გარდა ) 10:00 სთ –დან 18:00 სთ –მდე.მის.: დიმიტრი უზნაძის 103.